Szkoła przy ulicy Chmielniki 5 została zbudowana w latach 1934 - 5 z funduszy mniejszości  niemieckiej. Początkowo funkcjonowała jako prywatna szkoła wydziałowa z niemieckim językiem nauczania, uczyło w niej 4 nauczycieli niemieckich, zajęcia odbywały się w 4 oddziałach, w 1934 roku uczęszczało do niej 84 uczniów. Od 1937 roku szkoła ta funkcjonowała jako szkoła powszechna.

W czasie II wojny światowej budynek był zadbany i dobrze utrzymany, w czasie ofensywy na Świecie służył cofającym się wojskom niemieckim za schron obronny, a później wojskom radzieckim za punkt wypoczynkowy. Pod koniec wojny został zniszczony i zdewastowany przez wycofujące się wojska rosyjskie. Ostatecznie 13 kwietnia 1945 roku z budynku szkolnego usunęły się wojska radzieckie.

Po ośmiu  dniach prac porządkowych, tj. 21 kwietnia 1945 roku nastąpiło otwarcie drugiej w Świeciu  szkoły podstawowej.

W budynku czynnych było 5 izb lekcyjnych, pracę rozpoczęło 6 nauczycieli, a naukę w 8 oddziałach  podjęło 363 uczniów  w bardzo różnym wieku. Kierownikiem szkoły został Bolesław Pukropp. Nauka przebiegała w bardzo trudnych warunkach, brakowało podręczników, pomocy naukowych  oraz sprzętu niezbędnego w szkole. Od 1 września 1947 roku obowiązki kierownika przejął Ludwik Werder, a od września  1949 roku  - Zygmunt Schmelter.

Szkoła Podstawowa nr 2 w Świeciu funkcjonowała do 31 sierpnia 1966 roku. Zlikwidowano ją poprzez włączenie uczniów i nauczycieli  do Szkoły Podstawowej nr 1 w Świeciu. W budynku szkoły nadal uczyły się dzieci klas młodszych, ale już Szkoły Podstawowej nr 1 w Świeciu. Starsze dzieci pobierały naukę w budynku przy ulicy Sienkiewicza. Kierownikiem połączonych szkół mianowano dotychczasowego kierownika Szkoły w Pieniążkowie - p. Wardackiego.

W budynku po byłej szkole podstawowej umieszczono Poradnię Wychowawczo-Zawodową. 5 specjalistów zatrudnionych w tej placówce udzielało nauczycielom pomocy w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi z defektami psychicznymi i zaniedbanymi wychowawczymi. W związku z dynamicznym rozwojem pobliskiego osiedla mieszkaniowego po kilku latach budynek został przystosowany dla potrzeb miejskiego przedszkola, funkcję tę spełniał do 31 lipca 1991 roku.

Po 25 latach, tj. 1 września 1991 roku władze samorządowe gminy Świecie za zgodą Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy  powołały do życia  publiczną szkołę podstawową, której siedzibą był budynek przy ulicy Chmielniki 5. Szkoła Podstawowa funkcjonowała bez własnego obwodu szkolnego, nabór do szkoły odbywał się według kolejności zgłoszeń rodziców. Szkoła cieszyła się dużym powodzeniem, a zapisy dzieci do klas pierwszych budziły z roku na rok coraz większe emocje. Rodzice, by zapisać dzieci do szkoły 1 stycznia, rozpoczynali „koczować‘’ przed budynkiem już z początkiem grudnia, czego nie omieszkały nie zauważyć programy telewizji publicznych TVN, Polsat, Teleekspres czy Dziennik Telewizyjny  TVP 1.

1 września 1991 roku naukę w szkole, w 4 oddziałach, rozpoczęło 90 uczniów, a pracę w szkole podjęło 4 nauczycieli. Dyrektorem szkoły została nauczycielka języka polskiego - Sabina Janiszewska. W kolejnych latach przybywały nowe oddziały, kadra nauczycielska również się zwiększała, tak że w roku 1998 w szkole w 9 oddziałach uczyło 12  nauczycieli pełnozatrudnionych i 2 w niepełnym wymiarze godzin. W szkole oprócz zajęć obowiązkowych dzieci od klasy I uczyły się języka angielskiego, dodatkowo brały udział w zajęciach z informatyki i rytmiki. 

Po wprowadzeniu reformy oświaty 1 września 1999 roku rozbudowana i wzbogacona o pełnowymiarową salę gimnastyczną, 4 nowocześnie wyposażone izby lekcyjne, salę komputerową  i salę korekcyjną Szkoła Podstawowa nr 2 w Świeciu decyzją władz samorządowych przestała istnieć 31 sierpnia 1999 roku, w jej miejsce powołano Gimnazjum nr 1 w Świeciu.

W pobliżu szkoły powstaje Ogród Botaniczny, w którym w przyszłości posadzonych zostanie kikaset odmian różnych drzew, krzewów i innych roślin charakterystycznych dla różnych obszarów Polski i Europy. W przyszłości będzie miejscem ciekawych lekcji przyrody, biologii i ekologii dla  szkół naszej gminy, będzie również miejscem spacerów i wypoczynku mieszkańców Świecia. Przy szkole planowana jest budowa nowoczesnego boiska sportowego, ale to są perspektywy najbliższej przyszłości...

 Naukę 1 września 1999 roku w 5 oddziałach rozpoczęło 131 uczniów z rejonu Szkoły Podstawowej nr 1 w Świeciu, byłej Szkoły Podstawowej nr 2 w Świeciu  i ze Szkoły Podstawowej w Terespolu Pomorskim. W budynku naukę kontynuuje również 157 uczniów wygasającej szkoły podstawowej organizacyjnie należący do Szkoły Podstawowej nr 1 w Świeciu. Pracę w gimnazjum podjęło 15 nauczycieli pełnozatrudninych, 2 niepełnozatrudnionych, 9 pracowników administracyjno-technicznych. Funkcję dyrektora powierzono dyrektorowi zlikwidowanej Szkoły Podstawowej nr 2 w Świeciu - Sabinie Janiszewskiej.                                              

                       Uczniowie nowo powstałego gimnazjum oprócz obowiązkowych zajęć edukacyjnych mogą rozwijać swoje zainteresowania w działających w szkole kołach przedmiotowych i kołach zainteresowań, np.: w kole przyrodniczym, matematycznym, polonistycznym, plastycznym, muzycznym. Dobrze wyposażona sala gimnastyczna, powstająca siłownia, umożliwiają prowadzenie zajęć pozalekcyjnych dla uczniów dbających o swoją tężyznę fizyczną. Uczniowie zainteresowani rozwojem swoich umiejętności sportowych mogą działać w Szkolnym Klubie Sportowym, Klubie „Duo-Set” oraz w popołudniowych zajęciach sportowo-rekreacyjno-zabawowych. W trakcie roku szkolnego uczniowie wspólnie ze swoimi wychowawcami organizują wiele wspólnych uroczystości i zabaw, które na długo pozostają w pamięci.

                        Uczwałą Rady Miasta z dnia 25 stycznia 2017 roku w miejsce Gimnazjum nr 1 przywrócono Szkołę Podstawową nr 2 im. Ziemi Świeckiej w Świeciu. Od 1 września funkcję dyrektora szkoły pełni Tatiana Żórawska. W roku szkolnym 2017/18 w budynku szkolnym uczyć sie będzie łącznie 345 uczniów, w tym 83 uczniów szkoły podstawowej i 262 uczniów wygaszanego gimnazjum.